mes en ’n groot vurk op – hier verbeel Colette haar altyd sy hoor die eerste dawerende note van Beethoven se Vyfde Simfonie – en begin die gebraaide beesvleis sny.
Mammie dink omdat hy ’n dokter is, kan hy beter vleis sny as enigiemand anders wat sy ken. Deddie sê alles wat hy van die sny van vleis weet, het hy op die plaas by sy pa en sy oupa geleer, nie in die mediese skool nie. Nonsies, sê Mammie, hy het ’n dokter se hande, nie ’n slagter se hande nie. Dan grinnik Deddie en sê hy is bevrees Mammie was maar nog altyd ’n snob.
Saam met die rosbief en gravy is daar ook hoenderpastei op die tafel, en pampoenmoes en soetpatats en blomkool met witsous en sousboontjies en beetslaai. En rys en aartappels, natuurlik. Mammie skep solank die ander kos op en hou elke bord voor Deddie sodat hy ’n sny vleis daarop kan rangskik, so half bo-oor die ander kos, want teen daardie tyd is die borde propvol. In baie huise is witbrood en goeie vleis twee jaar ná die einde van die oorlog nog skaars, maar danksy ouma Trui wat gereeld vrugte en groente, tuisgebakte brood en heuning, botter en eiers, slaghoenders en rooivleis van Somerverdriet af stad toe stuur, ly die Cronjés van Rondebosch nooit honger nie. En wanneer Colette se broers naweke van hulle koshuise kom kuier, word daar geëet asof die oordeelsdag môre aanbreek.
“Is die rosbief ter ere van die Britse koning?” spot Ouboet toe hy sy bord aanvat.
Mammie klik haar tong vies. “Asof ons nooit roast beef geëet het voordat die koning kom kuier het nie.”
“Ek vra maar net. Colette het die laaste ruk so aangegaan oor die prinsesse dat ek gedog het …”
“Ek het nie ‘aangegaan’ nie,” protesteer Colette. “Ek sal dit nie waag as jy by is nie. Almal weet jy hou nie van die Royals nie!”
“Kinders,” vermaan Mammie.
“Would Her Royal Highness graciously accept to pass me the salt?” vra Kleinboet vir Mammie met ’n hele aartappel in sy kies gedruk, sy Britse aksent so oordrewe dat hulle almal uitbars van die lag.
Dankie tog vir hierdie broer wat so snaaks kan wees, dink Colette al hoe meer, want die oudste een word al hoe moeiliker. Kleinboet is in matriek, in Deddie se ou skool in die Paarl, en Ouboet het laas jaar ’n Matie geword. So trots op sy maroen gestreepte kleurbaadjie dat hy dit selfs naweke by die huis dra. ’n Skrander student, sê almal, ’n natuurlike leier, ’n jong man vir wie daar ’n Blink Toekoms voorspel word. Maar vir Colette is hy bowenal ’n beterweterige spoil sport. Vandat koning George en sy gesin twee maande gelede in Kaapstad aan wal gestap het, het hy nog nie opgehou om haar te treiter nie. En dit net omdat sy en Mammie daardie dag saam met derduisende ander mense op die sypaadjie staan en wag het vir die koninklike optog.
Goed, sy wás miskien ’n bietjie te opgewonde oor die lang swart kar met die Union Jack waarin hulle so stadig deur die strate van die stad gery het. En die snaakse manier waarop die koningin vir die skares wuif, so met die agterkant van haar hand soos ’n bejaarde ballerina. En sy hét seker nogal baie gebabbel oor prinses Elizabeth en prinses Margaret en hulle hoede en handskoene en hare en alles wat vir haar so onvergeetlik mooi was. Maar dit maak haar nog nie ’n Rooinek of ’n volksverraaier nie!
“Ek was Maandag by die Youth Rally,” sê sy, “en dit was glad nie net ’n Engelse affêre nie. Daar was tot ’n groep wat Volkspele gedoen het. Hulle het ‘Jan Pierewiet’ gesing, en ‘Sarie Marais’ en …”
“Alles tot eer van die magtige Britse Empire,” sê Ouboet kopskuddend.
“Nee, tot eer van die prinses se 21ste verjaardag. Almal het vir haar ‘Happy Birthday’ gesing en die orkes het ‘For she’s a jolly good fellow’ gespeel en daar was Kleurlingkinders wat in wit rokke gedans het, die oulikste klein klimeidjie wat heel voor op haar toontjies getrippel het, ek het so gewens Mammie kon dit sien!”
“Was Mammie nie daar nie?” Ouboet klink verbaas. “Moeg geraak vir die koninklikes?”
“Dit was ’n Youth Rally, Ouboet,” sê Mammie. “Ek tel ongelukkig nie meer onder die jeug nie.”
Sy glimlag koketterig en vee oor haar blonde krulle, wat sy deesdae kleur om die grys drade weg te steek, en kyk afwagtend na Deddie. Hy is nou veronderstel om iets te sê soos: ag, my vrou, vir my sal jy altyd jonk en mooi bly. Maar Deddie kyk na sy bord en kou aan sy vleis, sy gedagtes op ’n ander plek.
Dis waar dat Mammie eintlik nog goed lyk vir iemand wat al oor die veertig is. Plomper as toe Colette kleiner was, maar niks wat ’n goeie steppien nie kan wegsteek nie, soos sy gereeld vir Colette verseker terwyl sy steun en kreun om die hakies van haar inklimgordel vas te kry. Vandag dra sy ’n blou-en-grys geruite oorvourok met ’n breë belt in die styl van die Amerikaanse ontwerper Claire McCardell, wat sy soos gewoonlik self gemaak het. Meisies soos ons kan maar elke dag blou dra, sê sy vir Colette, dit bring die blou in ons oë uit. Dis nou nie meer vir Colette so oulik as haar ma van “ons meisies” praat nie. Vandat sy laas jaar hoërskool toe is, beskou sy haarself as groot genoeg om ’n meisie te wees, maar Mammie is mos darem lankal nie meer ’n meisie nie. Mammie is ’n tannie, en soms wens Colette sy wil haar ’n bietjie meer soos ’n tannie gedra, en ’n bietjie minder soos die lawwe flapper wat sy twintig jaar gelede was. En tog vermoed sy dat Mammie eendag op tagtig steeds diep in haar hart ’n flapper sal wees. ’n Patetiese gryskopvroutjie wat met ’n tandelose glimlag wag dat haar man haar verseker dat sy vir hom altyd jonk en mooi sal bly.
Colette raak so benoud dat sy sommer met haar mond vol rosbief verder praat. “En die prinses het ’n toespraak gemaak ook. Sy praat die móóiste Engels!”
“I am very glaaad to see so many young people heaahr todaaay.” Kleinboet boots die prinses se hoë stemmetjie en koninklike aksent so goed na dat almal weer aan die lag raak.
“Wel, ék is baie bly sy het nou op die skip terug Engeland toe geklim,” sê Ouboet net voordat hy ’n yslike hap hoenderpastei vat. “Nou kan ons hopelik van die Britse koningshuis vergeet en weer ’n slag op ons eie probleme in die Unie konsentreer.”
“Tot sy weer kom,” terg Colette. “Sy’t gesê sy wil gou weer kom kuier.”
“Ons sal sien,” sê Ouboet op ’n onheilspellende toon. “Dit sal afhang van wie die land vorentoe gaan regeer. Of hoe sê ek, Pa? Pa!”
Deddie knip sy oë asof iemand skielik ’n skerp flitslig daarin skyn. “Jammer, ek kan net nie ophou wonder oor Peers se grot waar ons gister was nie. Die Vishoekman se brein was soveel groter as wat ons tot dusver geglo het. Ons weet eintlik nog só min van ons prehistoriese voorouers, nè.”
“Ai, my man, jy kan tog so wroeg oor wat ons weet en wat ons nie weet nie. Al wat ék weet, is dat die uitsig van die grot af my asem weggeslaan het. Die hele Skiereiland en al twee die oseane. Wie die Vishoekman ook al was, hy was slim genoeg om ’n fantastiese uitsig vir sy huis te kies.”
“Wat ék graag wil weet,” sê Kleinboet, “is hoe Pa dit reggekry het om vir Mammie en Colette om te praat om tot daar bo by die grot te klim. Het hulle nie heelpad gekla nie?”
“Nogals nie,” glimlag Deddie. “Ek het hulle nie omgepraat nie, sien, ek het hulle eintlik omgekoop. Belowe as die prinsesse weer kom kuier, sal ek saam met hulle in die warm son staan en waai vir die optog. So, kom ons hoop jy’s reg, Ouboet. As óns mense aan bewind kom, sal die prinsesse nie gou weer genooi word nie.”
Deddie en Ouboet grinnik vir mekaar, kompleet nes twee skelms wat ’n komplot smee.
“Wie’s óns mense?” vra Colette.
“Kom
