daar’s ’n naat los aan Benjamin se beste broek.” Die skrik was nog nie uit hulle uit nie, want hulle het haar nog steeds net bly aanstaar. “Haal asem! Ons moet die kind regkry, hy sal hom nie loop skaam nie!”
Skemer was Dawid terug van die dorp af. Die hemp was ’n bietjie groot, maar dit was beter as te klein. ’n Mooi hemp. ’n Bloue. Die skoene was net reg.
En die kinders was nie meer so verskrik nie. Dit was amper soos Oujaarsdag se regmaak om na antie Rosie onder op Haarlem te gaan.
“Jy moet vir ons iets moois van Knysna saambring, hoor?”
“Hulle sê daar’s olifante in die Bos, dalk sien jy een.”
“Dink net hoe lekker gaan jy perdekar ry!”
“Moenie huil nie, Benjamin, miskien kan jy nog vir ons ’n lekker vis loop vang!”
Sy het hulle laat begaan. Dit het Benjamin beter laat voel en ’n bietjie belangrik daarby, en dit het gehelp dat hulle nie agterkom hoe bekommerd sy is nie. Net Selling het haar onrustig bly dophou.
Daar was baie vir haar eie hande te doen. Die wit haan moes geslag kom, sy moes vetkoek knie en bak. Die kind moes genoeg kos saamkry om na Saterdag toe te hou. Sy het sy hare gesny, sy naels geknip, sy voete met lampolie en kersvet ingesmeer sodat daar nie ’n skurftetjie aan hulle moes agterbly nie. Sy wou haar nie skaam nie. Daar sou nie ’n vinger na ’n Komoetie gewys word nie.
Sy het die kinders laat terg en praat. Háár praat sou sy praat wanneer sy hom in die kamer in die bad het vir die groot skrop. Sy voete moes net eers saf word.
Kort na Dawid gekom het, het hulle geëet. Die kos wou in haar keel bly sit, maar sy het aangehou met eet, want Benjamin het haar dopgehou asof hy wou seker maak dat sy nie bang is nie.
Solank Kittie en Emma die skottelgoed was, het sy buitetoe gevlug. Dawid was by die vuur.
“Die water is reg, Ma.”
“Ek wag dat die meisiekinders klaarkry in die kombuis.” Dawid was besig om man te word. Daar was grootmensonrus op sy gesig in die gloed van die vuur. “Ma loop sommer ’n bietjie na die volstruise toe.”
“Sê nou hy is die kind wat agter in die Bos weggeraak het, Ma?” het Dawid haar gekeer.
“Hy is nie. Wag tot jy gesien het hoe dit hier agter oor die berge lyk en jy sal ook weet dat dit nie hy kan wees nie. Jy ken die wêreld maar net kortpad deur besemgoedkloof tot agter in De Vlugt. Ek ken hom pad langs. En De Vlugt is maar agter die eerste berg. Nee, Dawid, dis al troos wat ons vanaand het, die bosvrou se kind is hy nie. En Vrydag sal sy dit ook weet. ’n Ooi ken haar lam.”
Sy het weggedraai en die donker in geloop. Die sterre het blink bo die Kloof gehang, rustig, asof daar geen sorge bokant die aarde is nie.
Gaan saam met Benjamin, Here, het sy loop en bid. Bly by hom, hy’s safter as ons, want hy’s wit. Staan langs hom as hy voor die magistraat moet verskyn. Kyk dat hy netjies en skoon daar staan en kyk dat sy skoene vas is.
By die volstruise se kamp het sy oor die heining gesoek tot waar sy die wyfie sien sit.
“Gedink jou gô sal uit wees,” sê sy vir haar en loop tot waar Skopper onder in die hoek staan. “En as jy nou só staan? Dink jy nou of jy haar sal vat of uitbaklei? Jy neuk net nie môre of oormôre of die dag daarna nie, ek sê jou. Hier’s genoeg hartseer op Wolwekraal.”
Bo in die rante het die naguiltjie sy droewige roep gegee. Toe Benjamin klein was en die naguil het naby die huis kom torre soek en sy roep kom roep, het dit altyd die kind tussen haar en Selling in die kooi gejaag.
“Wat maak so, Pa?”
“Naguiltjie.” Selling het maar sleg geslaap en van gesels in die nag gehou.
“Dit klink dan nie soos ’n uil nie.”
“Lyk ook nie soos een nie. Jy sal in die kliprantjies loop en bo-oor hom trap en hom nie raaksien nie. Hy lyk nes die klippe en hy hou sy lyf plat as jy aankom.”
“Tollie sê dis ’n spook wat so maak.”
“Tollie lieg.”
Selling se stories oor die veld en die diere – party ook maar dik liegstories – kon die kind soms ure lank laat rieme vashou as daar langsweep gevleg moes word. Daar was tye wat dit vir haar gelyk het of Benjamin meer geduld met sy pa se swakte het as die ander kinders.
Sy het omgedraai huis toe.
“Bring die water, Dawid.”
Hulle moes vir haar die sinkbad vol water dra. Sy het van die bêreseep uitgehaal, ’n nuwe wasdoek en ’n skoon stuk flennie vir die afdroog. Toe die kind uitgetrek staan, het die nood haar van nog ’n kant af kom druk: Was hy nie te maer nie? Was hy nie te bleek nie? Wat van die skrape aan sy arms en sy bene? Aalweetyd was almal vol skrape, dis net dat die kind se witte vel die skrape so wys.
“Ma …”
“Klim in, Benjamin!”
“Ma, die water is te warm.”
“Hy’s nie te warm nie, ek het hom gevoel.”
“Ek het vir Ma gesê ek sal by die sloot gaan was. Ek is nie ’n baby nie.”
“Jy kan nie met die sloot se was voor die magistraat loop staan nie. Sit!”
“Ma, ek is bang.”
“Jaag weg die bang. En onthou om nie vir die magistraat baas te sê nie. Jy sê vir hom: my heer.”
“Is hy die Here?”
“Moenie jou aspris onnooslik hou nie, Benjamin! Hy’s die magistraat, die grootman van die wet. Die een wat voor hom loop staan en lieg, sit sommer met sy gat binne-in die tronk.”
“Ma moet saamgaan.”
“Daar’s nie plek op die kar nie.”
“Eina! Ma was my ore van my kop af.”
“Sit stil! Sê vir Ma, hoe het Ma gesê moet jy sê as die magistraat jou vra wat jou naam is?”
“Benjamin Komoetie.”
“Wie’s jou ma?”
“Fiela Komoetie.”
“Wie’s jou pa?”
“Selling Komoetie.”
“Waar woon jy?”
“Wolwekraal in die Lange Kloof. Ons eie grond.”
“Hoe’t jy Ma se kind gekom?”
“Hoe’t Ma nou weer gesê moet ek sê?”
“Die Here het jou aan Ma toebetrou.”
“Die Here het my aan Ma toebetrou.”
“Weer.”
