қилиш ва бозорларга барҳам беришга қаратилган иқтисодий институтларни йўқ қилиб юборади.
Мисол учун, қуллар эксплуатациясига асосланган плантаторлар тузуми қулларни эзадиган ва сиёсий ҳуқуқлардан бутунлай маҳрум қиладиган сиёсий институтларсиз мавжуд бўла олмасди. Шимолий Кореяда миллионлаб одамларни бир ҳовуч элита фойдаси учун қашшоқликка маҳкум қилган иқтисодий тизим ҳам Коммунистик партиянинг мутлақ сиёсий устунлигисиз имконсиз бўлар эди.
Экстрактив иқтисодий ва сиёсий институтлар ўртасидаги ана шу алоқа натижасида ўзаро чамбарчас боғлиқлик юзага келади: сиёсий институтлар элитага ҳокимиятни ушлаб туриб, чекловларсиз ва рақобатчиларсиз иқтисодий сиёсат юргизишга имкон беради. Шу билан бирга, элита бўлажак сиёсий институтларни шакллантириши ва уларнинг ривожланиш йўлини белгилаши мумкин бўлади. Экстрактив иқтисодий институт эса, ўз навбатида, элитанинг бойиш манбаи бўлиб, бойлик ва ҳокимият сиёсий ҳукмронликни мустаҳкамлашга ёрдам беради. Барбадос ва Лотин Aмерикасида мустамлакачилар бошқаларнинг меҳнати ҳисобига ўзларига бойлик келтирадиган сиёсий институтларни жорий қилишда сиёсий қудратдан фойдалана олган. Мазкур иқтисодий институтлар келтирган ресурслар элита вакилларига чекланмаган сиёсий ҳокимиятларини ҳимоя қилиш учун армия ва ҳимоя кучларини ташкил қилиш имконини берган. Бундан хулоса қилиш мумкинки, экстрактив сиёсий ва иқтисодий институтлар бир-бирини ушлаб туради ва шундай давом этади.
Aслини олганда, экстрактив сиёсий ва иқтисодий институтлар орасидаги боғлиқлик фақат шундан иборат эмас. Экстрактив сиёсий институтлар шароитида мавжуд элитага рақобатчилар пайдо бўлса ва элитанинг ўрнини эгалласа, янги келганлар ҳам аввалгилар каби чекланмаган ҳуқуқларга эга бўлади. Шу боис улар мавжуд сиёсий институтларни сақлаб қолиш ва худди ўшандай иқтисодий институтларни жорий этишдан манфаатдор бўлади. Худди шунга ўхшаш вазият ХIХ аср охирида Мексикада Порфирио Диас ҳукумати билан содир бўлган.
Инклюзив институтлар эса, шу қаторда, ҳокимият кўпчилик гуруҳларга тақсимланган ва ҳокимиятнинг ўзбошимча хатти-ҳаракатлари чекланадиган инклюзив сиёсий институтлар яратган асос устига қурилади. Бундай сиёсий институтлар бошқаларга ҳокимиятни куч билан эгаллаб олиш ва инклюзив институтлар асосларини йўққа чиқаришга имкон бермайди. Ҳокимиятдаги кучлар эса ундан ўз манфаати йўлида экстрактив иқтисодий институтлар жорий қилиш учун осонликча фойдалана олмайди. Ўз навбатида, инклюзив иқтисодий институтлар ресурсларни адолатлироқ тарзда тақсимлаш имконини беради, бу эса инклюзив сиёсий институтларнинг бардавом бўлишига ёрдам беради.
1618 йилда “Виржиния” компанияси мустамлакачиларни ер ва аввал мажбуран қабул қилдирилган шафқатсиз шартномалардан озод қилиши, бир йил ўтиб эса Умумий мажлис уларга ўзларини ўзлари бошқариш ҳуқуқини бериши бежиз эмас эди. “Виржиния” ширкатининг мажбурлашга тинимсиз
