Қазои Қадар. Аббос Саид
Чтение книги онлайн.
Читать онлайн книгу Қазои Қадар - Аббос Саид страница 20
‒ Буларнинг келишига сабаб, булар… масжидимиз олдига айвон қурилаётганди, ана шу отахон бошчилигида… ана шу маблағ ҳозир бизга жуда зарур бўлиб қолди, ‒ деди, айни дамда Йўлтурди эмас, унинг ўзи ҳеч ҳавас қилиб бўлмайдиган шароитга тушгандайин, бемаврид ташрифидан азият чекиб, эски танишининг рўпарасида изза бўлганини ҳис этди.
Йўлтурдидай бир қаллоб, безбетнинг олдида Сафохоннинг ўзини ожиз тутиши, айбдор кишидек хижолатланаверишига Абдурасул ота ортиқ чидолмади, орага аралашиш мавриди етганини тушуниб:
‒ Менга қаранг ука, Сафохондай бир покиза одамга “бу билан бир нимага эришмоқчимисиз?” деб дакки беряпсиз-ку, лекин ўзингиз ҳеч бир уялмай-нетмай икки сафардан бери бу кишини, қолаверса, бизларниям овораи сарсон қиляпсиз! Буям майли, бунисига чидаш мумкин, лекин менга бир нарсани айтинг-чи, ҳеч замонда масжиддайин муқаддас саналган даргоҳ ишини битириб беришга пул сўрайдими? Оллоҳнинг уйига ҳужжат тўғирлаб беришга жон фидо қилиш ўрнига, ҳеч бир уялмай, қўрқмай долларда пул оладими, а?! ‒ деди, ана шу сўзларни айтаётганида авзойи ўзгариб, хўрлиги келганидан овози титраб чиқди, ўзини босиб қололмаганидан кўзларига ёш қуйилганини ҳис этди.
Йўлтурди қариянинг наинки сўзларидан, балки важоҳатидан ҳам қаттиқ қўрқиб, нима дейишини билмай талмовсиради. Гоҳ Сафохонга, гоҳ эса қариянинг сўзларини тасдиқлагандай уни мазах қилиб киноя аралаш такаббурона нигоҳ қадаётган нонвой Тошмуродга, ундан эса орқадаги “Нексия”си кабинасида ўтиргани ҳам кўринмаёзган Қурбат томон кўз югуртирди, ана шу аланглаши давомида гарангсираши, довдираши орқага чекиниб, ўзини қўлга олишга улгуриб, чайналганда й тушунтирди:
‒ Энди… энди амак, сиз идорада ишлайдиганларни билмайсиз! Уларнинг танглайи пул билан кўтарилган! Катта амалдорлар масжидми, кинотеатрми қараб ўтиришмайди ‒ ноқонуний жойи бор деб туриб олишади! Ана шу кезлари уларга пул қистирмасангиз ишингиз битмайди, хуржунлашгандан-хуржунлашаверади! Қолаверса, бизнинг одамларни биласиз-ку!..
‒ Сизга ўхшаганлар ана шундай ўйлайди-да! Мен Сафохонга айтдим: чакки қипсиз бундай савоб иш учун бировнинг қўлига пул тутқизиб дедим! Одамлар борки, ана шунга ўхшаш савоб ишга жонларини бериб юборишгаям тайёр турадилар, бошқалари эса ўз улушимни қўшай деб фийсабилиллоҳ хизмат қиладилар! Тўғрими Тошим? Тошмурод деганим? ‒ ёнидаги нонвойга нигоҳ қадади Абдурасул ота, у қариянинг сўзларини тасдиқлаб “ҳа” деган мазмунда бош тебратиб қўйгач эса, бу ишорадан қаноатланиб тағин-да эҳтиросли, тағин-да таъсирли оҳангда жумласини якунлади: ‒ “Бизнинг одамларни биласиз-ку!”, дейсиз-а?! Ҳеч бир уялмай-нетмай бутун айбни одамларга тўнкаб қўяяпсиз! Ваҳоланки, ўшалар ҳам сиз билан менга ўхшаган мусулмон фарзандлари!
Йўлтурди бу сафар қарияга лом-мим дея олмади. Бир оғиз сўз дегудай бўлса, бундан бешбаттар дакки-дашном эшитиши, табиийки кутмагани маломатларга қолиши ҳеч гап эмаслигини фаҳмлаб,