сааһылыырдыы төттөрү-таары хаамыталаата. – Ханна олорорун билбэппин, бука, Бүк өрүс уҥуор буолуо. Хас күнү утутуоххун, хас ыйы өлөрүөххүн этэр кыаҕым суох. Ол дойду хоһуун дьоно айдарыылаах кырдьаҕастарын кистииллэрэ буолуо, сүгүн-саҕын суол ыйыахтара биллибэт. Ойууннар, удаҕаннар, ичээннэр уутуйан олохсуйар, үөскүүр сирдэрэ быһыылаах… Баҕар, ол кырдьаҕас дьабыныгар айаннаабыта буолуо. Оччоҕо төннөн кэлэргэ ыксаайаххытый. Үс хаары санныгытыгар түһэрдэххитинэ биирдэ эргийээриҥ, ону даҕаны, олохсуйа хаалбатаххытына… Омоҕой Баайтан, Эллэй Боотуртан саҕалаан, аҕам Мунньан Дархан уонна мин туспунан сахалыы саҥалаахтарга кэпсээ, олоҥхоҕор хоһуйаар, номохторгор холбоор. Туймаада хочотун аҕа баһылыга Тыгын Тойон кимин биллиннэр! Кэнникитин кэнники үһүйээн, номох гынан, кэнчээри ыччаттарыгар кэпсииллэрин курдук… Урааҥхайдары түмэр күммэр, дуоҕа тутуурдаах боотурдары ыыталаатахпына, биир сомоҕо буолар туһуттан Ил-эйэ аргыстаах түмсэн кэлиэ этилэр… – Тыгын Тойон харахтара уоттанан, туттара-хаптара эрчимирэн барда. Тыастаахтык силлиргэччи хаама, кымыстаах чороонун дьалкыта, уһуутаталаата. Сыыйа уоскуйан, кымыстан ыймахтыы, Хоноһоой аттыгар олоро түстэ. – Ситигирдик. Миинэр миҥэ, таҥас-сап дьаһайтарыам. Аҕыйах саарба, саһыл биэриэм. Ону хайдах туттаргытын бэйэҕит билиэххит… Эйигин Адырыыс Боотур арыаллыа. Ыксаллаах түгэҥҥэ үрүҥ тыыҥҥын өллөйдүө. Дьэ, кэриимнээн, суолгун-иискин, ааккын-суолгун үйэлэргэ хаалларар түгэниҥ үүннэ…
5.
Сарсыардааҥҥы дьыбар үүт тураана сыыйа сайҕанан, сыһыы саҕатынан кырыанан бүрүллүбүт тииттэр, хатыҥнар туналыстылар. Кэнчээрилээбит хонуута онон-манан көҕөрбөхтүү, маҥан кырыанан үллүктэнэн, кэтит үрэхтии субуллар. Томтор сыырыттан чараас тумарыкка сууланан, ындыылаах аты сэтиилэммит аттаах үс киһи аллара түһэн, күөрэйэн эрэр күнү көрдө-көрбүтүнэн, кылабачыйар хаар кырпайдаах тумарык утахтарын түөстэринэн тэлэн, тыыннара бурҕачыйа, хаамтаран хоочугураттылар. Лүксүрээн ойуун куобах түүтэ бэргэһэтин көхсүгэр түһэрэн, ыыс араҕастыйбыт уһун, убаҕас баттаҕа күкээриҥнии, атын хардыытыгар сөп түбэһиннэрэн, дүҥүрүн оргууй охсо, суол тэлэн инникилээтэ. Кэнниттэн дуулаҕалара, күһэҥэлэрэ тымныыттан барбах килбэҥнэһэ, тэһииркээбит аттарын хантаччы тарда, боотурдар тамаһыттылар. Хаалбыт дьон сыыр үөһэ тоҕуоруһан, аттаахтар чоҥуорбут ойуурга киириэхтэригэр, дүҥүр тыаһа тымныыга баттатан, симэлийэ сүтүөр диэри соҥуоран, туран хааллылар. Төбөлөрүн хоҥкутан, өлбүт киһини тиһэх суолугар атаарардыы, ис туруктарын аймалҕаныгар хам баттаттылар.
«Лүксүрээн бу дойдуну булуоҕуттан, биһиги туспутугар санааҕа-онооҕо ылларан, кырдьыбыт ээ. Бүтэһик айаным диирэ, хайдах-туох сылдьаахтыыр… Бэйэм барбаккабын…» – Туоҕа Боотур өрө тыынан ылла. Хаста даҕаны хаһыытаан, дьонун төннөрүөхтүү, салгыны эҕирийэ уһуутаталаан ылла.
Лүксүрээн хайа күн атын үрдүгэр олоруоҕуттан биир кэм, ис-хоһооно суох кигинийэ туойа айаннаппыта. Иһиллэр-иһиллибэт тойук араастаан охсуллар күрүлгэн суккуллар тыаһыныы,
