Van daar is hy na Worcester beroep. ’n Rukkie het die jong vrou wat Dan se huweliksmaat en Rykie se ma sou word, op Worcester ingewoon in die pastorie. Sy het die pastoriekinders leer ken. Toe Rykie nog ’n kleuter was, sterf haar ma by haar tweede bevalling. Rykie het nie haar ma geken nie, sy het so min van haar geweet.
“Sy het by my ma kom vra: ‘Vertel my enigiets wat julle onthou.’ My ma, met haar goeie geheue, kon nie veel vertel nie; sy was al uit die huis [toe Hetta daar gewoon het]. Lezie [jonger suster van Joubert se ma] was eintlik haar jaargenoot, sê sy, maar by Lezie – ’n warkop – het Rykie ook nie veel gekry nie. Net hoe romanties dit was toe Dan van Reenen kom ‘call’ het. Selfs dié bietjie was vir Rykie ’n kosbaarheid. Sarah Goldblatt het op ’n keer gesê: Rykie is op soek na ’n moederfiguur, vandaar haar vriendskappe met ouer vrouens, Petronella van Heerden, en ná haar dood, Jean van der Poel46.”47
Van Reenen se hunkering na haar eie ma sien Annatjie Louw ook in die feit dat sy sekere briewe bewaar het, en dit as pakkies in aparte koeverte behou het. “Hetta” en “specials” is onder meer op die koeverte geskryf. Daar is onder meer ’n brief gedateer 31 Oktober 1923 van Hetta aan haar man toe sy sewe maande swanger was met Van Reenen – “oudjie” genoem in die brief. Hetta was in dié tyd vir ’n rukkie by haar ouerhuis in die Paarl waar haar ma gehelp het om kleertjies te maak vir die baba. Die brief straal van die liefde tussen die jong egpaar. Judith Wurtzel het dié dokumente ná Van Reenen se dood aan Louw geskenk.48
Dan van Reenen het die brief in 1941 aan sy dogter, toe ’n student, gestuur met die uitdruklike versoek dat “niemand” mag weet dat hy die brief aan haar gestuur het nie, en dat sy dit moet vernietig.49 Louw interpreteer dié “niemand” as Van Reenen se stiefma.
As skoolmeisie op Malmesbury het Van Reenen “nie gedink sy sou ooit joernalis of boer word nie. In daardie dae het ’n meisie verder geleer om verpleegster of onderwyseres te word.”50 Buiten dié keuses vir ’n jong vrou, was daar nog een: om “’n boer se vrou” te word.
Maar die “jong Rykie het geweet sy wou geeneen van dié wees nie, maar wát sy wou wees, kon sy nie besluit nie. In haar agterkop was die idee om moontlik bibliotekaresse te word, omdat sy van jongs af in die letterkunde belanggestel het.”51
Tog, uit haar dagboek was daar reeds bewys van Van Reenen se joernalistieke vermoë om fyn te kan waarneem, asook haar skeppende omgaan met Afrikaans.52 Die skoolmeisie Rykie skryf byvoorbeeld hoe hulle “hollerste bollerste” iewers heen vertrek het. Haar waarnemings- en beskrywingsvermoë is ook reeds aanwesig: Tydens ’n nagmaaldiens sien sy elke nuanse raak, van die ouderlinge wat die geleentheid gebruik om ’n “goeie sluk lekker soetwyn weg te slaan” tot dié wat kastig ’n suur gesig trek “om ’n goeie indruk te maak”.
Haar eie styl is ook reeds as skoolkind teenwoordig. Ná haar musiekeksamen, góéd geslaag, skryf sy oor die volgende verskrikking wat kom: “Maar, laat ons eet en drink en vrolik wees, bekoswaai, Maandag skryf ons kwartaalse eksamen.”
Sy het ook toe reeds haar teikenmarkte geken. Oor haar opstelle skryf sy: “As jy goeie merke by Onkel Alias53 wil hê, prop net die hele opstel vol van hoogdrawende byvoeglike naamwoorde, skryf dramaties(!), groot skrif, en maak die opstel lank [twee keer onderstreep]. Dan kan jy sien – dan kom die merke sommer so sit-sit aangewaai!”
Anneke van Niekerk meen tydens Van Reenen se studentedae het “haar kop … reeds na die joernalistiek gestaan”, ten spyte daarvan dat die “bekende Grieks-professor aan die US, prof. C.S. Edgar” haar probeer “oorhaal” het om dosent te word.54 Marcha Schoeman (getroud Hartwig) was saam met Van Reenen in die universiteitskoshuis Huis ten Bosch. Sy wou joernalis word, en was van 1941 af korrespondent vir Die Burger op Stellenbosch. Toe sy in 1943, met ’n MA in Engels, in Die Burger se redaksie aangestel word, het sy Van Reenen omgepraat om haar op te volg as universiteitskorrespondent.55
Van Reenen was blykbaar so knap dat die redakteur van Die Burger, dr. A.L. Geyer, haar gewerf het vir die vaste redaksie. Sy het haar in April 1945 by Die Burger aangesluit, ná ’n “uitnemende akademiese loopbaan aan die US”.56 Van Reenen en haar studentemaat was toe saam in die vroueredaksie. “En toe het alles uitgewerk nes ons dit beraam het!” het Schoeman later daaroor geskryf.57
Slegs ’n handjievol vroulike joernaliste het hulle in die 1940’s, heeltyds en deeltyds, in Suid-Afrikaanse nuusmedia bevind. Almal was tot hul koerante se vroueblad beperk. Die Burger se sosiale rubriek getitel “In Gesellige Luim” het hoofsaaklik uit “troues en nogmaals troues” bestaan. Dié is breedvoerig bespreek: besonderhede oor die bruid, die bruidegom, die gevolg, die gaste.
Saam het Van Reenen en Schoeman blykbaar op ’n “nuwe manier” gerapporteer.58 Die skrywer en oudjoernalis Marita van der Vyver skryf “[v]erdere afwisseling is verskaf deur ’n ‘wedstryd’ tussen Van Reenen en Schoeman – met ’n tiekie as prys – vir die oorspronklikste manier om ’n trouberig te begin”.59 Vir iemand wat haar hare net een keer laat “doen” het en nie wou opdress vir voorleesaande nie, moes dit ’n aansienlike uitdaging gewees het om vir die een trouberig ná die ander ’n oorspronklike intro oor die bruid se uitrusting te skryf.
Een so ’n intro was vir die dubbele bruilof van twee susters. Dit het só gelui: “My naam is Abraham. Ek kan dus natuurlik nie weier om my dogters af te staan aan ’n Isak en ’n Jakob nie, het ’n trotse pa by die bruilof van sy twee dogters gesê.”60
Van Reenen het gou gewys dat daar ’n gees agter haar blou oë steek wat nie tot die “vrouebladsye” beperk kon word nie. Sy het van die Vroueblad beweeg na die algemene nuuskantoor as algemene verslaggewer. In dié opsig was sy uniek, want alle vroulike redaksielede in die eerste dertig jaar van Die Burger se bestaan het by die Vroueblad begin – en geëindig: “Rykie van Reenen, wat in 1945 soos al die vroue vóór haar by die Vroueblad begin werk het, was die eerste een wat dit reggekry het om in ’n ander afdeling van die koerant aangestel te word,” skryf Van der Vyver.61
Van Reenen was tussen 1945 en 1965, voordat sy na Johannesburg verplaas is vir die stigting van Die Beeld, ook verbonde aan die naweekpublikasie Die Byvoegsel, die algemene nuusredaksie, die sportkantoor (“al om die ander naweek”), die kunsredaksie (vóór en saam met W.E.G. Louw)62 en “aan die hoof van Die Klein Burger, waar haar groot liefde vir kinders haar goed te pas gekom het”.63
Dit was ook tydens haar termyn by Die Burger dat sy haar eerste rubrieke vir Van Alle Kante (VAK) geskryf het – ’n omgewing waarin sy kon “inweeg” in ’n nis waarin sy haar by uitstek kon bewys. Dié rubriek is in daardie stadium deur Aat Kaptein geskryf, maar tydens sy verlof in 1960 het sy amptelik waargeneem. Dis met rubriekskryf dat “haar fyn waarnemingsvermoë en haar selfs fyner uitdrukkingsvermoë” tot hul reg gekom het.64 Haar eerste bydrae tot ’n bundel was in dié tyd, in Die Dammetjie en ander sketse en essays. Dit is in die vroeë 1960’s deur Tafelberg gepubliseer, en bestaan uit essays van M.E.R. en haar sogenaamde Kaapse kinders, Van Reenen en haar tydgenote Audrey Blignault, Alba Bouwer, Freda Linde en Elise Muller.
Van Reenen se uitbeweeg uit die vroueredaksie en “inweeg” in ’n tot toe nog manlike joernalistieke liga het bygedra tot die feit dat sy vandag beskou word as die tweede professionele Afrikaanse vroulike joernalis naas M.E.R. Laasgenoemde het uit die joernalistiek getree en nie as joernalis afgetree nie, hoewel sy tot ’n hoë ouderdom bly skryf het. M.E.R. het as joernalis ook nooit uit die vroueredaksie beweeg nie.
Van Reenen is deur omstandighede gedwing om haar joernalistieke loopbaan vir ’n ruk te onderbreek.65 Dit was toe sy ná haar pa se dood “uitgetree [het] om die plaasboer van Waterkloof te word”.66 Volgens Tobie Boshoff het Van Reenen haar verplig gevoel om ná haar pa se dood te gaan boer.67
In 1985 het Sarie ’n artikel oor vroulike boere geplaas, en hoewel dit toe reeds dertig jaar gelede was dat Van Reenen geboer
