керә алмый.
Нәфис. Аның каравы район җитәкчесе өченче йортын сала…
Һашим. Анысын булдыралар… Районның эшсез калган халкы шәһәргә йөгерә.
Нәфис. Шулай да без районда мәчетләрне шактый төзедек.
Һашим. Ул мәчетләрнең күпме файда китергәнен санап карарга кирәк әле. Ярар, мәчетләрне төзегәннән соң, кешеләр арасында әдәплелек, тыйнаклык арттымы соң? Җинаятьчелек күпмегә кимеде? Эчүчелек, наркомания беттеме? Дини кешеләр арттымы? Алар гаделлек, әхлак, намус хакында пропаганда алып барамы? Хәзер боларны белергә, нәтиҗә ясап карарга вакыттыр инде… Мәчетләр дә кирәк, ләкин алар да үз эшен эшләргә, рухи сафлыкны сакларга тиеш. Кемдер мәчеткә җыелган сәдака акчаларын үз хисабына салып тотмаска тиеш.
Нәфис. Нишлисең, нәфес дигәнең акчага котырынгач. Без барып җитәчәк якты киләчәк әлегә артка чигә төшә. Күп нәрсә шул акчага корылган. Акча ишекләрне ачтыра да, яптыра да. Хокук саклау органнарында эшләүчеләр дә кеше хәсрәтеннән, хәерченең күз яшеннән бизнес ясамакчы. Аларның отчёты буенча барысы да яхшы барса да чынлыкта наркомания, уен автоматларында уйнау чәчәк ата. Төрмәләр вак җинаятьчеләр, вак караклар белән тулган.
Һашим. Ата карак, акчалы наркобизнес төрмәгә бик эләкми дә ул. Сатылганнарны сатып ала. Ә кем акчага сатылмый?.. Ул кадәресен ачыклау кыен… Юкса илдә, җәмгыятьтәге чирләр азынмас өчен, әхлак проблемаларына, тәрбия мәсьәләләренә кыйблабызны тотарга кирәк… (Кармагын күтәреп карый.)
Нәфис. Һашим абый! Менә сез ничек уйлыйсыз, теге, илленче елларда Байтирәк районын бетерү дөрес булдымы?
Һашим. Дөрес иде. Административ команда системасын киметергә кирәк иде. Нәрсәгә артык чиновниклар, әрәмтамаклар?.. Патша вакытында Лаеш өязе булган. Ул моннан туксан чакрым гына. Без, хәзергесен әйтсәк, бер вакладык, бер бетердек, бер оештырган булдык. Районнарны эреләндерергә кирәк. Ә без ваклыйбыз. Ни өчен?
Нәфис. Нәрсә, Байтирәк районын оештыру чиновникларны арттыруга гына корылганмыни?
Һашим. Әйе, шулай дип саныйм.
Нәфис. Район булгач, ул дәүләттән аерым финанслана, мөстәкыйль эш итә, тегесен-монысын кора ала.
Һашим. Бу барыбер дөрес түгел. Байтирәктә элек тә больница бар идеме? Бар иде. Нигә шул больницаны бар булган кешеләрне кабул итәрлек итмәскә?! Хәзер акчасына килик. Акчаны районга каян алып бирделәр соң? Байтирәк районы эшләдемени ул акчаларны? Аны бит яңадан да шул республика бюджетыннан алып бирделәр. Бюджетта кем? Кем акчалары? Халык байлыгы, салымнары. Ни өчен аны Байтирәккә бирергә кирәк иде?
Нәфис (үзалдына). Түрәләрне баетырга.
Һашим (дәвам итеп). Мин шулай уйлыйм. Теге инвесторга, монысына җирне сатып, тупланган материал байлыкларны таратсак, авыл хуҗалыгы продукцияләре күпкә кимеячәк.
Нәфис. Ник?
Һашим. Инвестор, салымнан качып, үз байлыгын арттыру өчен генә тырышачак, эшсезлек артачак.
Нәфис. Бер оешкан районны бетерү килешерме соң?
Һашим.
