улахан саҥалаах нуучча тылын учуутала Зоя Дмитриевна Головина олохтоох миэстэтигэр остуол баһынааҕы олоппоско олоро түстэ. – Как на фронте, всегда подтянутая ходит, молодчина.
Зоя Дмитриевна – фронтовичка, түгэн тосхойдор эрэ сэрии туһунан бииргэ үлэлиир дьонугар, оҕолорго даҕаны куруук кэпсии сылдьарын сөбүлүүр.
Оскуола үлэһиттэрин аҥаарын кэриҥэ Воронеж, Ярославль курдук соҕурууҥҥу куораттартан кэлитэлээбит сымнаҕас килиимэттээх дойду дьоно этилэр. Инньэ гынан, тыйыс айылҕалаах уһук хотугу сир тымныытыгар үөрүйэҕэ суохтара таайан, үксүлэрэ сонноох сылдьан уруоктарын ыыталлара. Арай дириэктэрдэрэ Марианна Евгеньевна, Тиксиигэ төрөөбүт олохтоох киһи сиэринэн, сонун устан, хараҥа күөх көстүүмүн таһынан халыҥ түү былаатын санныгар бүрүнэн сылдьара. Кини аҕата Евгений Фрейберг Тиксиигэ аан маҥнай метеостанцияны тэрийэн үлэлэппит киһинэн биллэр. Кыыһын төрөөбүт сирин аатынан Тиксии диэн сүрэхтээбитэ сибидиэтэлистибэтигэр сурулла сылдьар үһү. Кыыһа ону пааспар ыларыгар Марианна диэн уларыттарбыт. Сүрдээх дьаһаллаах, ыпсарыылаах тыллаах-өстөөх киһи. Таҥас-сап кырыымчык кэмигэр маннааҕы экспедициялары кытта кэпсэтэн интэринээт оҕолорун барыларын хаатыҥкалаата, тэлигириэйкэ булан кэтэрдитэлээтэ. Өссө Анастасия Яковлевна Дьокуускайга иккис оскуолаҕа үөрэнэр кэмигэр интэринээт оҕолоро бары формалаах буолалларын, уолаттар хара сукунаттан тигиллибит киитэллээх, оттон кыргыттар баартыктаах сылдьалларын туһунан кэпсээбитигэр барыларыгар оннук форма тиктэртээбитэ. Сиэрин ситэрэн өссө эмиэ сукунанан сааскы сон уонна муоданы үтүктэн молниялаах бэлбиэт куурка тиктэрэн, быһата, маанытык таҥыннартаабыта.
Анастасия Яковлевна институт кэнниттэн биология уонна география учуутала идэлээх бу дойдуга быйыл саҥа кэлэн үлэлээн эрэр. Эмиэ кини курдук үөрэҕин саҥа бүтэрэн Воронежтан кэлбит Смирнов Борис Иванович диэн кыра уҥуохтаах эдэркээн физрук уол, Анастасия Яковлевна хайыһардыыр сураҕын истэн, үҥсэргээн эрэрдии муҥатыйбыт куолаһынан барыларын диэки кылап-халап көрүтэлии-көрүтэлии:
– А ребята у меня не хотят лыжами заниматься, никто меня не слушается. Уеду отсюда, – диэтэ.
– Ок, киһибит кэллэ-кэлээт куотардыы оҥостон эрэр дуу? – математика учуутала Иннокентий Афанасьевич Герасимов, элэктээбиттии, күлэ түстэ.
Ону сөбүлээбэтэх курдук, кэргэнэ Марфа Дмитриевна, саха тылын учуутала, эрин диэки хатыылаахтык көрбөхтөөт, уолу алы гынардыы, ньуолбардык саҥа аллайда:
– Да ты что-о, Боря, не надо… Вот Анастасия Яковлевна поможет тебе.
– В самом деле, Борис Иванович, мы все поможем тебе, – оскуола завуһа Матрена Петровна тыл кыбытта.
Онуоха элбэҕи аахпыт-билбит, уопуттаах салайааччытын ыллыктаах тылын-өһүн өйөөн, Анастасия Яковлевна барыларыгар туһаайан этии киллэрдэ:
– Точно, давайте отныне каждое воскресенье все кататься на лыжах. Боря будет руководить
