niemające bezpośredniego wpływu na ich życie – na przykład gwałtowne protesty i demonstracje towarzyszące podpisaniu traktatu pokojowego z Rosją w 1905 roku z powodu nieotrzymania przez Japonię odszkodowań wojennych. Objawem traumy kulturowej była też duża zmienność nastrojów społecznych w całym opisywanym tutaj okresie – nastroje te zmieniały się jak w wahadle – od entuzjazmu dla modernizacji i Zachodu, do odrzucania zachodnich wpływów i znów do entuzjazmu. Była to znakomita pożywka dla politycznej demagogii i manipulacji.
Bary, Theodore de, Carol Gluck i Arthur E. Tiedemann (red.) 2005. Sources of Japanese Tradition: Second Edition, Volume Two: 1600 to 2000. New York: Columbia University Press.
Beasley, W.G. 1984. „The Edo Experience and Japanese Nationalism”. Modern Asian Studies 18, 4: 555–566.
Botsman, Daniel V. 2005. Punishment and Power in the Making of Modern Japan. Princeton N.J.: Princeton University Press.
Bourdieu, Pierre i Jean-Claude Passeron 1979. The Inheritors: French Students and Their Relation to Culture. Chicago: University of Chicago Press.
Bourdieu, Pierre 1985. „The Forms of Capital”. W: John G. Richardson (red.). Handbook of Theory and Research for the Sociology of Education. New York: Greenwood.
Brown, Philip C. 1993. Central Authority and Local Autonomy in the Formation of Early Modern Japan. Stanford, California: Stanford University Press.
Buruma, Ian 2003. Inventing Japan 1853–1964. New York: Modern Library Random House, Inc.
Davis, Norman 2003. Wyspy. Tłum. Elżbieta Tabakowska. Kraków: Znak.
Dore, R.P. 1962. „Talent and Social Order in Tokugawa Japan”, Past & Present 21, 1: 60–72.
Dore, R.P. (red.) 1973. Aspects of Social Change in Modern Japan. Princeton, New Jersey: Princeton University Press.
Dore, R.P. 1992. Education in Tokugawa Japan. Ann Arbor: Center for Japanese Studies, University of Michigan.
Dunn, Charles J. 2001. Everyday Life in Traditional Japan. Rutland: Tuttle Publishing.
Duus, Peter 1997. The Japanese Discovery of America: A Brief History with Documents. Boston: Bedford/St. Martin’s.
Fuess, Harald 2004. Divorce in Japan: Family, Gender and the State 1600–2000. Stanford, California: Stanford University Press.
Fukuzawa, Yukichi 1981. The Autobiography of Fukuzawa Yukichi. Tokyo: The Hokuseido Press.
Garon, Sheldon 1997. Molding Japanese Minds. Princeton, New Jersey: Princeton University Press.
Gordon, Andrew 1998. „The Invention of Japanese-Style Labor Management”. W: Stephen Vlastos (red.). Mirror of Modernity: Invented Traditions of Modern Japan. Berkeley: University of California Press.
Harootunian, Harry 2000. Overcome by Modernity: History, Culture, and Community in Interwar Japan. Princeton, New Jersey: Princeton University Press.
Hobsbawm, Eric i Terence Ranger (red.) 2008. Tradycja wynaleziona. Tłum. Mieczysław Godyń, Filip Godyń. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Howell, David L. 2005. Geographies of Identity in Nineteenth-Century Japan. Berkeley: University of California Press.
Ihara, Saikaku 1966. „A Bonze’s Wife in a Wordly Temple”. W: Ivan Morris (tłum.), The Life of an Amorous Woman. New York: New Direction.
Ikegami, Eiko 1997. The Taming of the Samurai: Honorific Individualism and the Making of Modern Japan. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press.
Ikegami, Eiko 2005. Bonds of Civility. Cambridge: Cambridge University Press.
Irokawa, Daikichi 1985. The Culture of the Meiji Period. Princeton, New Jersey: Princeton University Press.
Ishikawa, Akihiro 2002. „Modernization: Westernization vs. Nationalism – a Historical Overview of the Japanese Case”, Development and Society 31, 2 (December): 281–288.
Jansen, Marius B. (red.) 1965. Changing Japanese Attitudes Toward Modernization. Princeton, New Jersey: Princeton University Press.
Jansen, Marius B. 1984. „Rangaku and Westernization”, Modern Asian Studies 18, 4: 541–553.
Jansen, Marius B. i Gilbert Rozman (red.) 1986. Japan in Transition: from Tokugawa to Meiji. Princeton, New Jersey: Princeton University Press.
Jansen, Marius B. 2002. The Making of Modern Japan. Cambridge: The Belknap Press of Harvard University Press.
Kanazawa Tourist Information Guide. http://www.kanazawa-tourism.com/eng/info/info3.php [15.03.2011].
Keene, Donald 2002. Emperor of Japan: Meiji and His World, 1852–1912. New York: Columbia University Press.
Knöbl, Wolfgang 2006. „Teorie, które nie przeminą: nie kończąca się historia teorii modernizacji”. W: Aleksandra Jasińska-Kania, Lech M. Nijakowski, Jerzy Szacki, Marek Ziółkowski (wybór i opracowanie). Współczesne teorie socjologiczne. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Kornai, Janos 2000. „The System Paradigm”. W: Waltraud Schelkle, W. Krauth, M. Kohli, G. Elwert (red.). Paradigms of Social Change: Modernization, Development, Transformation, Evolution. Frankfurt/New York: Campus Verlag.
Kostowska-Watanabe, Elżbieta 2006. „Budowanie tożsamości narodowej w Japonii okresu Meiji”, Społeczeństwo i Polityka 3, 8: 73–78.
Kostowska-Watanabe, Elżbieta 2010. „Lękam się Danajów, nawet gdy przynoszą dary – globalizacja w antropologicznej perspektywie: Casus Japonii”, LUD 94: 87–106.
Kubiak, Ho-Chi, Beata (red.) 2006. Japonia okresu Meiji: Od tradycji ku nowoczesności. Warszawa: Nozomi.
Lu, David J. 1997. Japan. A Documentary History: Volume II The Late Tokugawa Period to the Present. Armonk, New York: M.E. Sharpe.
Malanowski, Jan 1978. „Social Planning – Basic Problems”. The Polish Sociological Bulletin, 2: 37–47.
Mayo, Marlene J. 1973. „The Western Education of Kume Kunitake 1871–6”, Monumenta Nipponica 28, 1: 3–67.
Mitani Hiroshi 1997. Meiji ishin to nashonarizumu: Bakumatsu no gaikō to seiji hendō [Restauracja Meiji i nacjonalizm: dyplomacja w okresie bakumatsu i zmiana polityki]. Tōkyō: Yamakawa Shuppansha.
Morawski, Witold 1998. Zmiana instytucjonalna: Społeczeństwo, gospodarka, polityka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Nisbet, Robert 1980. History and Idea of Progress. New York: Basic Books.
Nishiyama, Matsunosuke 1997. Edo Culture: Daily Life and Diversions in Urban Japan 1600–1868. Honolulu: University of Hawai’i Press.
Nosco, Peter 1990. Remembering Paradise: Nativism and Nostalgia in Eighteenth-Century Japan. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press.
Nosco, Peter (red.) 1997. Confucianism and Tokugawa Culture.
